Znane od starożytności kiełki zyskują w ostatnim czasie na coraz większej popularności i to nie tylko wśród wegetarian czy też wegan. I nie ma w tym nic dziwnego, ponieważ są niezwykle cennym źródłem witamin i mikroelementów będąc przy tym doskonały dodatkiem do dań mięsnych, kanapek bądź sałatek. Można je spożywać na surowo, ale także po lekkiej obróbce termiczne. Dostępnych jest ich wiele rodzajów, więc każdy znajdzie coś dla siebie. Kiełki można kupić w sklepie bądź też w prosty sposób uprawiać w domu. Jak to zrobić? Jest kilka opcji do wyboru.
Dlaczego kiełki to superfood?
Jak już zostało na wstępie powiedziane kiełki są skarbnicą witamin, soli mineralnych, błonnika, białka czy kwasów tłuszczowych omega-3, a więc składników niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania organizmu ludzkiego. W zależności od rodzaju wykazują też różne właściwości prozdrowotne. Do najbardziej popularnych roślin, których nasiona uprawia się jako kiełki zalicza się:
- rzeżuchę – reguluje pracę tarczycy, wzmacnia włosy i paznokcie oraz działa moczopędnie, jest bogata m.in. w błonnik, witaminę A,B, C,E i K, wapń, żelazo, jod oraz potas;
- rzodkiewkę – przyspiesza przemianę materii i wspiera odporność, poza tym jest bogata w m.in. w witaminy A, B, C i E, białko, wapń, magnez, cynk, potas, siarkę;
- brokuł – redukuje ilość wolnych rodników w organizmie, wykazuje działanie przeciwnowotworowe i immunoregulacyjne, a także hamuje rozwój bakterii Helicobacter pylori, jest źródłem witaminy A, C i z grupy B, wapnia, żelaza, magnezu, luteiny, błonnika oraz kwasów omega-3;
- słonecznik – przyspiesza przemianę materii i wzmacnia kości, jest bogaty m.in. w witaminy A, B, C, D, E i K, wapń, żelazo, magnez, potas, miedź, białko;
- soczewicę – wykazuje działanie przeciwzapalne i przeciwwirusowe, jest polecana kobietom w ciąży będąc źródłem m.in. witamin A, B, C, K, potasu, fosforu, kwasu foliowego oraz kwasów omega-3 i omega-6.
Sposoby uprawy nasion na kiełki w warunkach domowych
Różnego rodzaju kiełki są dostępne w większości sklepów, ale można je również uprawiać w warunkach domowych w prosty sposób – nie wymagający żadnych specjalistycznych umiejętności, a jedynie nieco chęci i około 2-4 minut dziennie przez kilka dni. Do uprawy potrzebne są specjalne nasiona na kiełki, które można kupić w sklepach ogrodniczych, centrach handlowych czy też w Internecie. Nie stanowią one dużego wydatku. Warto przy tym zauważyć, że zwykle z jednego grama nasion otrzymuje się około 10-14 gram kiełków.
Nasiona na kiełki można uprawiać w następujący sposób:
W słoiku
Na rynku są dostępne gotowe słoiki do kiełkowania, ale nie należą one do tanich, dlatego też można do tego celu wykorzystać zwykłe słoiki i gazę. Umieszcza się do nich nasiona w taki sposób, aby nie przekraczały 1/4 jego objętości. Następnie zalewa letnią i przegotowaną wodą i pozostawia na kilka godzin. Potem należy do słoika przymocować gazę (np. gumką), odwrócić go do góry dnem oraz ustawić pod kątem 45 stopni by nadmiar wody mógł odciekać do ustawionej pod słoikiem tacki. Kiełki trzeba płukać 2-4 razy dziennie.
W worku na kiełki
Innym sposobem uprawy nasion na kiełki są specjalne worki (zwykle lniane) przeznaczone do tego celu. Wówczas namoczone oraz wypłukane nasiona umieszcza się w takim worku i kilka dziennie moczy się go w letniej, przegotowanej wodzie (ok. 1 min.). Następnie po odcieknięciu wody worek umieszcza się w miarę ciepłym miejscu, a sam proces powtarza przez kilka dni. Worki sprawdzają się w przypadku nasion, które nie wymagają światła do kiełkowania (np. soczewicy, soi,fasoli).
W piętrowej kiełkownicy
Tego typu kiełkownice są wykonane z tworzywa sztucznego, szkła lub ceramiki, ale nie dla każdego będą stanowiły idealne rozwiązanie. Niemniej jednak uprawa nasion na kiełki w kiełkownicy polega na wysiewie nasion na tacach i przepłukiwania ich codziennie 2-3 razy. Nadmiar wody spływa do najniższej tacy (bez nasion). Zaletą kiełkownicy jest to, że można jednocześnie uprawiać kilka rodzajów nasion na kiełki oraz zapewnia im podczas wzrostu równomierny dostęp do światła. Sprawdza się przede wszystkim do uprawy kiełków małych roślin takich, jak rzodkiewka, brokuł, koniczyna czy też lucerna.
Na wacie lub ligninie
To najprostszy sposób do uprawy kiełków z nasion takich roślin, jak rzeżucha, rzodkiewka, gorczyca czy siemię lniane. Wystarczy rozłożyć na talerzu zwilżony kawałek waty lub ligniny, na którym to należy rozsypać odmoczone i wpłukane nasiona. W celu utrzymania odpowiedniej wilgotności uprawy, warto ją trzymać pod przykryciem do momentu wypuszczenia pierwszych pędów, czyli około 1-2 dni. Następnie kiełki trzeba podlewać 2 razy dziennie (letnią i przegotowaną wodą), zawsze odlewając nadmiar wody.
Na sitku
Kiełki można również uprawiać na sitku. Wystarczy odmoczone i opłukane nasiona umieścić w sitku, które to z kolei należy położyć na odpowiednim naczyniu (w zależności od jego wielkości – może to być np. szklanka, miseczka). Kiełkujące nasiona należy przepłukiwać wodą około 2-3 razy dziennie. W ten sposób najlepiej rosną małe kiełki zielone (takie jak w przypadku kiełkownicy).
Warto jednak podkreślić, że uprawa nasion na kiełki powinna odbywać się w półcieniu i trzeba dbać o to, aby nasiona miały zapewniony stały dopływ tlenu. Przed spożyciem kiełki powinno się przepłukać i usunąć niewykiełkowane nasiona (zalać wodą, a następnie przelać ostrożnie zawartość do drugiego naczynia tak, aby niewykiełkowane nasiona zostały na dnie). Gotowe kiełki najlepiej spożywać od razu. Niemniej jednak można je przechowywać w lodówce do 7 dni, tylko wcześniej trzeba je dobrze osuszyć. Ponadto po każdym kiełkowaniu trzeba dobrze umyć i zdezynfekować naczynie. Słoik i kiełkownicę można zamoczyć w roztworze octu na około 15 minut, a następnie dokładnie wyczyścić. Z kolei worek czy sitko można zalać wrzątkiem na kilka minut.
Uprawa kiełków nie jest więc ani trudna ani wymagająca. Nie jest też kosztowna, a pozwala zaopatrzyć się, zgodnie ze swoimi preferencjami, w różnego rodzaju kiełki.
Więcej informacji o uprawie nasion na kiełki: http://www.straczkowscy.pl/porady/kielki-zimowa-bomba-witaminowa
